Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027

1. Czy typy projektów przewidziane w regulaminie naboru są w kontekście indywidualnych planów reintegracji zgodne z ustawą o ekonomii społecznej? Czy przy realizacji IPR konieczne jest stosowanie ustawy PZP/zasady konkurencyjności?

Typ projektu nr 3 tj. „Realizacja działań reintegracyjnych podejmowanych w PS, w tym wsparcie w opracowaniu i realizacji indywidualnych planów reintegracyjnych dla pracowników PS zagrożonych wykluczeniem społecznym” jest zgodny z ustawą o ekonomii społecznej oraz standardami Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w zakresie wsparcia działań reintegracyjnych podejmowanych przez przedsiębiorstwo społeczne, w tym wsparcia w tworzeniu planów reintegracyjnych oraz finansowania tych działań.
Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej wyrażonego pismem z dnia  23 czerwca 2023 r. (znak sprawy ZDF-IV.6910.23.2023.PZa) realizacja powyższego działania nie będzie wymagała zastosowania zasady ani ustawy PZP. Należy jednak pamiętać, że do podmiotów reintegracji mają być przekazywane środki wyłącznie za usługi, które te podmioty realizują samodzielnie w ramach współpracy przy realizacji IPR. Podmioty te nie mają być organizatorem usług realizowanych przez inne podmioty.

2. Czy członkowie zarządu NGO kwalifikują się do wsparcia realizowanego w postaci szkoleń?

Wsparcie stricte dla potencjału NGO przewidziane jest zgodnie z programem regionalnym FEP 2021-2027 z cs (d) (EFS+) wspieranie dostosowania pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian, wspieranie aktywnego i zdrowego starzenia się oraz zdrowego i dobrze dostosowanego środowiska pracy, które uwzględnia zagrożenia dla zdrowia

• w ramach typów: wsparcie potencjału partnerów społecznych; oraz wsparcie organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które zostaną w kolejnych wersjach umiejscowione w SZOP w Działaniu 7.8 Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych pracowników oraz przedsiębiorców,
• natomiast w SZOP (ver.003) w Działaniu 7.9 Rozwój kwalifikacji i kompetencji kadr zapisane są już możliwe do realizacji typy wsparcia i wymagania dot. m.in. szkoleń dla kadr zarządzających.  

W związku z powyższym, w zakresie przedmiotowego naboru z Działania 7.16 co do zasady w ramach typu 4 możliwe jest wsparcie potencjału (również kadrowego) PES/PS. Należy mieć na uwadze wsparcie w w/w działaniach z cs(d) oraz zakres interwencji określony w projekcie koordynacyjnym ROPS w Rzeszowie z programu krajowego FERS, gdzie jedną z form wsparcia są szkolenia/kształcenie kadr.
Typ 4 projektu wskazuje na realizację usług wzmacniających potencjał PES i PS w tym m.in. wsparcie doradcze, szkoleniowe, edukacyjne i biznesowe na rzecz PES/PS i ich pracowników. Katalog możliwych działań jest szeroki i nie wyklucza możliwości szkolenia członków zarządu w zakresie w jakim wzmacnia to potencjał podmiotu i zapewniona zostanie demarkacja ze szkoleniami realizowanymi w FERS.

3. Utrzymanie już istniejących miejsc pracy – Czy w przypadku gdy w okresie trwałości ktoś zrezygnuje to są za to konsekwencje? Zwrot dotacji w całości czy proporcjonalnie? Wytyczne EFS+ wskazują, że IZ zapewnienia, że przed upływem 3 lat od rozliczenia wsparcia finansowego, podmiot nie przekształci się w podmiot gospodarczy niespełniający definicji PES, a w przypadku likwidacji tego PES – zapewnienia, że majątek zakupiony w związku z udzieleniem wsparcia finansowego na utworzenie i utrzymanie miejsc pracy zostanie ponownie wykorzystany na wsparcie PS, o ile przepisy prawa nie stanowią inaczej.

Cytowany fragment dot. zapisu podrozdziału 4.4 ust. 23 c) Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, odnoszącego się wyłącznie do takiej sytuacji, w której podmiot np. spółka z o.o. non profit w okresie trwałości przekształci się w podmiot spółkę gospodarczą (nie dotyczy to np. stowarzyszeń, fundacji, spółdzielni itp.), wówczas konsekwencje będą polegały na zwrocie całości dotacji udzielonej podmiotowi. Jednak szczegółowe informacje na temat konsekwencji będą ustalone w regulaminie udzielania wsparcia finansowego na utworzenie i utrzymanie miejsca pracy, o którym mowa w podrozdziale 4.4 w/w Wytycznych.

4. Czy za nieutrzymanie statusu PES/PS są sankcje?

Tak, za nieutrzymanie statusu PES/PS będą w/w „sankcje” zgodnie z wymogami dotyczącymi spełniania warunków trwałości, które zostały określone w Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (Podrozdział 4.4) oraz w zapisach przedmiotowego regulaminu naboru i zapisach umowy o dofinansowanie.
Szczegółowe informacje na temat sankcji będą ustalone w regulaminie udzielania wsparcia finansowego na utworzenie i utrzymanie miejsca pracy, o którym mowa w podrozdziale 4.4 w/w Wytycznych.

5. Czy wsparcie reintegracyjne może być finansowane z de minimis?

Na podstawie Wytycznych dotyczących realizacji projektów z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w regionalnych programach na lata 2021–2027 usługi finansowane w ramach wsparcia reintegracyjnego dotyczą wyłącznie pracownika lub zespołu przedsiębiorstwa społecznego. Celem ich realizacji jest zwiększenie możliwości udziału w życiu społecznym i zawodowym osoby objętej indywidualnym planem reintegracyjnym. Odbiorcą wsparcia reintegracyjnego jest osoba zagrożona wykluczeniem, a nie przedsiębiorstwo społeczne.
Zgodnie z opinią Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej wyrażoną w piśmie z dnia 23 czerwca 2023 r. (znak sprawy: DZF-VI.6910.23.2023.PZa), działania mające na celu przede wszystkim podnoszenie kompetencji społecznych osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (tzw. szkolenia miękkie, rozwijające indywidualne cechy uczestników z zakresu m.in. komunikacji interpersonalnej, asertywności, motywacji, radzenia sobie ze stresem, zarządzania czasem, rozwiązywania konfliktów w grupie i negocjacji) oraz doradztwo psychologiczne, przynoszą korzyść osobie uczestniczącej w projekcie (mają charakter reintegracyjny – zwiększają szanse powrotu uczestniczącej osoby na rynek pracy), a nie utworzonemu przedsiębiorstwu. Wsparcie to ma więc na celu budowę kompetencji społecznych oraz reintegrację społeczno-zawodową osoby zagrożonej wykluczeniem społecznym. W związku z powyższym, wsparcie tego rodzaju nie będzie stanowiło pomocy de minimis.
Jeżeli jednak w planie reintegracji pojawią się działania skierowane przede wszystkim na przedsiębiorstwo, to należy je uznać za pomoc de minimis. Szkolenia biznesowe z zakresu np. księgowości, doradztwa prawnego i podatkowego, planowania, zarządzania, marketingu należy uznać za objęte przepisami pomocy de minimis, z uwagi na to, ze uczestnictwo w takich szkoleniach ułatwia funkcjonowanie i rozwój firm, a więc przynosi korzyści istniejącemu lub nowo utworzonemu przedsiębiorstwu. Tak samo należy postępować w przypadku szkoleń ukierunkowanych na pomoc w tworzeniu konkretnego przedsiębiorstwa, o tematyce dostosowanej do potrzeb tego podmiotu.
Wsparcie świadczone przedsiębiorcom przez OWES udzielane jest zgodnie z dokumentami określonymi w pkt. 2.8.1 Regulaminu wyboru projektów. 

6. Jak należy rozumieć nowe miejsce pracy? Przez jaki okres czasu należy je uznawać? Nowe miejsca pracy tworzone są dla osób wykluczonych, więc czy już zatrudnieni/pracujący kwalifikują się do wsparcia reintegracyjnego (OWES będzie kierował na wsparcie już osobę zatrudnioną w PS a to już nie jest osoba kwalifikująca się do wsparcia w CIS/KIS)?

Zgodnie z ustawą o zatrudnieniu socjalnym wsparciem w podmiotach takich jak CIS i KIS nie mogą być osoby, które mają prawo do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, renty strukturalnej, renty z tytułu niezdolności do pracy, emerytury lub nauczycielskiego świadczenie kompensacyjnego. Jednocześnie spełniać muszą warunki udziału w projekcie zgodnie z zapisami regulaminu, ustawy o ekonomii społecznej oraz ustawy o zatrudnieniu socjalnym. 
W Wytycznych nie została wskazana definicja nowego pracownika. Z uwagi na to w naszej opinii nowo zatrudniony pracownik to pracownik zatrudniony nie wcześniej niż w dniu przystąpienia PS do projektu OWES tj. w dniu zgłoszenia się przez PS do projektu. Nowym pracownikiem nie jest osoba, która podpisuje z danym PS koleją umowę o pracę lub współpracowała z danym przedsiębiorstwem na podstawie umowy cywilno-prawnej w zakresie zbliżonym do zakresu zawartej później umowy o pracę.

7. Typ projektu 4 - Realizacja usług wzmacniających potencjał Podmiotów Ekonomii Społecznej (PES) / Przedsiębiorstwach Społecznych (PS) (w szczególności za pośrednictwem Bazy Usług Rozwojowych (BUR)) – czy wsparcie kierowane jest do przedsiębiorcy, czy osoby fizycznej? Czy tutaj nie ma przesłanek pomocy publicznej/ de minimis?

Szkolenia mające na celu przede wszystkim podnoszenie kompetencji społecznych osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (tzw. szkolenia miękkie, rozwijające indywidualne cechy uczestników z zakresu m.in. komunikacji interpersonalnej, asertywności, motywacji, radzenia sobie ze stresem, zarządzania czasem, rozwiązywania konfliktów w grupie i negocjacji) oraz doradztwo psychologiczne, przynoszą korzyść osobie uczestniczącej w projekcie (mają charakter reintegracyjny – zwiększają szanse powrotu uczestniczącej osoby na rynek pracy), a nie utworzonemu przedsiębiorstwu. Samo uczestnictwo w ścieżce wsparcia nie tworzy obowiązku założenia czy przystąpienia do przedsiębiorstwa społecznego.
Ma natomiast na celu budowę kompetencji społecznych oraz reintegrację społeczno-zawodową osoby zagrożonej wykluczeniem społecznym. W związku z powyższym, wsparcie tego rodzaju szkoleń i doradztwa nie będzie stanowiło pomocy de minimis nawet w sytuacji, gdy uczestnik decyduje się na utworzenie PES czy PS.
Odrębną kategorię stanowią szkolenia i doradztwo biznesowe z zakresu księgowości, doradztwa prawnego i podatkowego, planowania, zarządzania i marketingu. Uczestnictwo w takich szkoleniach ułatwia funkcjonowanie i rozwój firmy, a więc przynosi korzyść istniejącemu lub nowo utworzonemu przedsiębiorstwu. W związku z tym, w stosunku do finansowania tego rodzaju szkoleń, należy stosować przepisy o pomocy publicznej/pomocy de minimis. Podobnie, w stosunku do wspierania szkoleń ukierunkowanych na pomoc w tworzeniu konkretnego przedsiębiorstwa, o tematyce dostosowanej do potrzeb tego podmiotu, należy stosować przepisy o pomocy publicznej, gdyż w przypadku takich „dedykowanych” szkoleń występuje korzyść dla prowadzonej lub planowanej działalności.

8. Czy podmiot składający wniosek musi posiadać akredytację? Czy jeśli złoży wniosek w partnerstwie to akredytacja musi dotyczyć również partnera projektu?

Na etapie złożenia wniosku akredytacja nie jest wymagana. Zgodnie ze specyficznym kryterium dostępu nr 1 umowa o dofinansowanie realizacji projektu może zostać podpisana wyłącznie z podmiotem posiadającym akredytację ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego.
Zgodnie z art. 36.1 ust. 4 ustawy o ekonomii społecznej partner w projekcie musi spełniać warunki pozwalające na uzyskanie akredytacji i na dzień podpisania umowy musi ją uzyskać (samodzielnie lub z partnerstwie z partnerem wiodącym w projekcie).

9. Czy jest możliwość złożenia wniosku, w którym zaplanujemy realizację projektu na mniejszym obszarze niż subregion, na mniejsza kwotę i z niższym wskaźnikiem utworzonych miejsc pracy?

Zgodnie ze specyficznym kryterium dostępu nr 4  projekt ma być realizowany na obszarze całego subregionu. Wartość projektu wynosić ma co najmniej 95% alokacji wskazanej w regulaminie wyboru projektów na dany subregion (specyficzne kryterium dostępu nr 5). Ponadto, zgodnie ze specyficznym kryterium dostępu nr 9 wsparcie finansowe na tworzenie i utrzymanie miejsc pracy oraz wsparcie reintegracyjne stanowić ma co najmniej 60% wartości ogółem projektu. Wyłącznie projekt spełniający w/w założenia jest możliwy do przyjęcia do dofinasowania. Wartość wskaźnika dotyczącego liczby utworzonych w projekcie miejsc pracy nie została określona w kryteriach dostępu. W sytuacji, gdy projekt zostanie skierowany do negocjacji wartość wskaźnika podlega negocjacjom.