Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027

Logo Funduszy Europejskich
Logo Podkarpackie przestrzeń otwarta
Logo Unii Europejskiej

 

1. Interpretacja dotycząca finansowania budynków rekreacji indywidualnej w rozumieniu art. 29 ust. 1 pkt 16 lit. a) i b) ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 z późn. zm.)  

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 16 lit. a i b ustawy z 7.07.1994 r. Prawo budowlane (Dz.U z 2024 r. poz. 725) - dalej pr. bud. budowa budynków rekreacji indywidualnej nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 pr. bud. Należy jednak pamiętać o ściśle określonej funkcji/przeznaczeniu budynków rekreacji indywidualnej (potocznie nazywanymi domkami letniskowymi). Zgodnie z § 3 pkt 7 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, budynek rekreacji indywidualnej to budynek przeznaczony do okresowego wypoczynku.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz utrwalonym orzecznictwem, w szczególności wyrokami  WSA w Gdańsku z dnia 5 lipca 2017 r., sygn. II SA/Gd 243/17, czy z 12 maja 2021 r., sygn. II SA/Gd 7/21, budynki rekreacji indywidualnej mogą służyć jedynie do wypoczynku właściciela a nie wszystkich innych osób, dla których przeznaczone są usługi hotelarskie. Nie mogą więc pełnić funkcji komercyjnej, na przykład być wynajmowane.

Ponadto należy pamiętać, że obiekty służące prowadzeniu działalności usługowej polegającej na wynajmowaniu ich turystom muszą spełniać dodatkowe wymogi prawne dotyczące zakwaterowania wczasowiczów, inne niż w przypadku budynków rekreacji indywidualnej normy z zakresu bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź dotyczące wielkości lub układu obciążeń, a także zapewnienia miejsc postojowych oraz swobodnego dostępu osobom niepełnosprawnym.

Powyższe orzeczenia jednoznacznie wskazują, że budynki rekreacji indywidualnej muszą być używane zgodnie z ich pierwotnym przeznaczeniem, a każde odstępstwo od tego wymogu stanowi naruszenie przepisów prawa budowlanego. Właściciele tych obiektów powinni zatem zwracać szczególną uwagę na ich przeznaczenie i nie angażować się w działalność komercyjną z nimi związaną.

Należy zauważyć, że wsparcie w ramach naboru skierowane jest do sektora MŚP w zakresie projektów inwestycyjnych w tym m. in. inwestycje produkcyjne, polegające na zwiększeniu mocy produkcyjnych, rozbudowie zakładów, dywersyfikacji produktów/usług, zmianie sposobu produkcji/świadczenia usług, które prowadzą do wzrostu rozwoju oraz konkurencyjności MŚP tak na rynku regionalnym jak i krajowym czy międzynarodowym, nie zaś na indywidualne realizowanie potrzeb wypoczynkowych samego wnioskodawcy.

Reasumując, w ramach niniejszego naboru nie ma możliwości sfinansować inwestycji polegającej na budowie budynków rekreacji indywidualnej tzw. domków letniskowych w rozumieniu art. 29 ust. 1 pkt 16 pr. bud.

Natomiast, budowa obiektów, których celem jest świadczenie usług hotelarskich/turystycznych/wynajem na cele zakwaterowania turystów nie spełnia definicji budynku rekreacji indywidualnej zatem wymaga w świetle regulacji zawartej w art. 28 ust. 1 pr. bud. uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę.

2. Czy prawomocne pozwolenie na budowę wymagane jest już na etapie składania wniosku o dofinansowanie?

Zgodnie z Instrukcją przygotowania załączników do wniosku o dofinansowanie stanowiącą załącznik nr 4 do Regulaminu wyboru projektów w pkt. 9 prawomocną decyzję pozwolenia na budowę, należy dostarczyć najpóźniej przed podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu, w terminie wynikającym z Regulaminu wyboru projektów.

Jeśli wnioskodawca na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie nie posiada jeszcze prawomocnej decyzji pozwolenia na budowę, powinien jako załącznik do wniosku przedłożyć ostateczną decyzję o warunkach zabudowy.

3. Jakie dokumenty zagospodarowania przestrzennego są wymagane w przypadku projektów budowlanych, dla których wnioskodawca nie uzyskał jeszcze pozwolenia na realizację inwestycji?

W przypadku projektów, których realizacja wymaga uzyskania pozwolenia na budowę ale wnioskodawca dotychczas nie uzyskał jeszcze takiej decyzji, wymagane jest przedłożenie następujących dokumentów zagospodarowania przestrzennego:

a. prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy wydanej dla podmiotu będącego wnioskodawcą lub
b. wypisu i wyrysu z obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (obejmujący nieruchomości, których dot. projekt) lub
c. zaświadczenia o przeznaczeniu nieruchomości w obowiązującym miejscowym
planie zagospodarowania przestrzennego.

Decyzje powinny być ostateczne. Ostateczność decyzji powinna być potwierdzona przez organ, który ją wydał (np. poprzez zaświadczenie lub adnotację organu na dokumencie decyzji).

4. Wnioskodawca realizuje w projekcie inwestycje, która wymaga uzyskania zgłoszenia robót budowlanych. Czy wymagane jest przedłożenie zgłoszenia budowy/robót budowlanych z potwierdzeniem braku sprzeciwu właściwego organu administracji architektoniczno-budowlanej?

Tak. W przypadku, gdy realizacja projektu wymaga zgłoszenia robót budowlanych wraz z wnioskiem o dofinansowanie należy przedłożyć zgłoszenie budowy/ robót budowlanych z potwierdzeniem braku sprzeciwu właściwego organu administracji architektoniczno-budowlanej. Ww. dokument powinien obejmować cały zakres robót budowlanych objętych projektem, być aktualny – tj. umożliwiać rozpoczęcie realizacji robót zgodnie z harmonogramem określonym we wniosku o dofinansowanie, dotyczyć podmiotu ubiegającego się o dofinansowanie projektu. Zgłoszenie budowy/ robót budowlanych nie powinno być starsze niż trzy lata.

5. Czy o dofinansowanie może ubiegać się przedsiębiorca, który w okresie ostatnich 24 miesięcy zawiesił działalność na okres 4 miesięcy?

Nie. Zgodnie z pkt. 5.1 lit. c) Regulaminu wyboru projektów o dofinansowanie jako wnioskodawca mogą ubiegać się mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą w sposób zorganizowany i ciągły oraz mające siedzibę lub oddział (w przypadku spółek prawa handlowego) albo stałe/ dodatkowe stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej (w przypadku osób fizycznych prowadzących indywidualną działalność gospodarczą) na przygranicznym obszarze funkcjonalnym na zewnętrznej granicy UE wskazanym w Rozdziale IV załącznika nr 1 do FEP 2021-2027 przez okres nie krótszy niż 24 miesięcy licząc wstecz od dnia ogłoszenia naboru i uzyskujące przychody z ww. działalności. W tym okresie działalność wnioskodawcy nie może podlegać zawieszeniu.

Mając na uwadze powyższe zapisy podmiot, który zawiesił prowadzenie działalności w okresie 24 miesięcy licząc wstecz od dnia ogłoszenia naboru nie może ubiegać się o dofinansowanie w ramach Działania 1.3 Wsparcie MŚP – dotacja.

6. Czy w ramach naboru można ubiegać się o dofinasowanie inwestycji zlokalizowanej w powiecie rzeszowskim?

Nie. Planowana do zrealizowania inwestycja musi zostać zlokalizowana na przygranicznym obszarze funkcjonalnym na zewnętrznej granicy UE wskazanym w Rozdziale IV załącznika nr 1 do FEP 2021-2027, tj. na terenie jednej z 43 gmin: Baligród, Bircza, Chłopice, Cieszanów, Cisna, Czarna, Dubiecko, Dydnia, Fredropol, Horyniec-Zdrój, m. Jarosław, Jarosław, Krasiczyn, Krzywcza, Laszki, Lesko, Lubaczów, m. Lubaczów, Lutowiska, Medyka, Narol, Oleszyce, Olszanica, Orły, Pawłosiów, Pruchnik, Przemyśl, m. Przemyśl, Radymno, m. Radymno, Rokietnica, Roźwienica, Sanok, m. Sanok, Solina, Stary Dzików, Stubno, Tyrawa Wołoska, Ustrzyki Dolne, Wiązownica, Wielkie Oczy, Zagórz, Żurawica.

7. Czy aplikować o wsparcie może przedsiębiorca posiadający siedzibę na terenie województwa podkarpackiego?

Wsparcie skierowane jest do przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą nie na terenie całego województwa podkarpackiego, ale tylko na przygranicznym obszarze funkcjonalnym na zewnętrznej granicy UE wskazanym w Rozdziale IV załącznika nr 1 do FEP 2021-2027, co należy utożsamiać z posiadaniem siedziby lub oddziału na ww. obszarze. Powyższe powinno znaleźć potwierdzenia we wpisie do CEiIG lub do rejestru przedsiębiorców KRS.

Obszar ten obejmuje 43 gminy: Baligród, Bircza, Chłopice, Cieszanów, Cisna, Czarna, Dubiecko, Dydnia, Fredropol, Horyniec-Zdrój, m. Jarosław, Jarosław, Krasiczyn, Krzywcza, Laszki, Lesko, Lubaczów, m. Lubaczów, Lutowiska, Medyka, Narol, Oleszyce, Olszanica, Orły, Pawłosiów, Pruchnik, Przemyśl, m. Przemyśl, Radymno, m. Radymno, Rokietnica, Roźwienica, Sanok, m. Sanok, Solina, Stary Dzików, Stubno, Tyrawa Wołoska, Ustrzyki Dolne, Wiązownica, Wielkie Oczy, Zagórz, Żurawica.

8. Jaki okres prowadzenia działalności jest wymagany i jak należy go udokumentować?

Wsparcie mogą otrzymać przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą przez okres nie krótszy niż 24 miesięcy licząc wstecz od dnia ogłoszenia naboru tj. 24 lipiec 2024 roku. Powyższe powinno znaleźć potwierdzenia we wpisie do CEiIG lub do rejestru przedsiębiorców KRS.

9. Jakim dokumentem należy potwierdzić prawo do dysponowania nieruchomością?

W zależności od tego jakim prawem dysponuje wnioskodawca należy przedłożyć np. umowę najmu, dzierżawy. Jeżeli prawo np. własności wynika z ksiąg wieczystych prowadzonej w systemie teleinformatycznym nie ma obowiązku dostarczania dokumentów. W takim przypadku należy wpisać właściwy nr KW w polu „Opis wkładu rzeczowego” sekcji H formularza wniosku.

Przedłożony dokument musi wskazywać dokładny adres nieruchomości, numer działki, przeznaczenie.

Należy pamiętać, iż w przypadku dzierżawy/najmu itp. okres obowiązywania umowy nie może być krótszy niż okres realizacji projektu oraz obejmować okres trwałości.

10. Wnioskodawca zamierza realizować inwestycję w budynku, który będzie wynajmował. Umowa najmu została podpisana przed złożeniem wniosku. Czy umowa może zawierać warunek uzależniający jej realizację od uzyskania dofinansowania?

Nie. Zgodnie z zapisami Regulaminu wyboru projektów pkt. 4.5 „Wnioskodawca na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie musi posiadać prawo do dysponowania nieruchomością na cele związane z realizacją projektu”. Powyższe oznacza, że wnioskodawca powinien potwierdzić, że posiada prawo do władania budynkiem na dzień złożenia wniosku. Warunkowa umowa najmu, która uzależnia wydanie przedmiotu najmu we władanie wynajmującemu od ziszczenia się warunku przyszłego (np. podpisania umowy o dofinansowanie) nie spełnia wymagań Regulaminu konkursu.

11. Wnioskodawcą jest spółka z o.o. która zamierza realizować inwestycje na działce której właścicielem jest jedyny wspólnik spółki i jednocześnie jej prezes. Czy w takim przypadku prawo własności wspólnika będzie wystarczające dla spełnienia warunków konkursu (pkt. 4.5 Regulaminu wyboru projektów „Wnioskodawca na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie musi posiadać prawo do dysponowania nieruchomością na cele związane z realizacją projektu”).

Nie. Prawo do dysponowania nieruchomością powinno dotyczyć wnioskodawcy w tym przypadku spółki z o.o.. W opisanej powyżej sytuacji prawo do nieruchomości posiada os. fizyczna niebędąca wnioskodawcą.

12. Czy w przypadku projektu obejmującego budowę obiektu zakwaterowania turystycznego z kilkoma apartamentami, czy każdy z apartamentów (w tym te na piętrze) musi być dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, aby zostało spełnione kryterium merytoryczne standardowe nr 8. mówiące że „…wszystkie produkty projektu będą dostępne dla osób z niepełnosprawnościami zgodnie ze standardami dostępności adekwatnymi do zakresu realizowanego projektu (w tym z koncepcją uniwersalnego projektowania), stanowiącymi zał. do Wytycznych w zakresie realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027?

Czy ww. warunek zostanie spełniony jeśli obiekt i powierzchnie ogólnodostępne oraz przynajmniej jeden apartament spełni wymagania związane z dostępnością dla osób niepełnosprawnych?

Zgodnie z Wytycznymi dotyczącymi realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027, wytworzona w ramach projektu infrastruktura musi być w pełni dostępna dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami, należy przez to rozumieć przystosowanie przynajmniej jednego apartamentu wraz z łazienką do potrzeb osób niepełnosprawnych. Pozostałe pomieszczenia (parking, wiaty, place zabaw, sale konferencyjne, pokój zabaw dla dzieci, salę gastronomiczną itp.), ciągi komunikacyjne, dostęp na poszczególne kondygnacje w tym również odpowiednio szerokie korytarze oraz drzwi wejściowe do wszystkich apartamentów powinny zapewniać osobie niepełnosprawnej możliwość swobodnego przemieszczania się i korzystania z ww. pomieszczeń. Ponadto należy pamiętać że w przypadku budowy obiektu zakwaterowania turystycznego projekt musi spełniać pozostałe wymogi zgodnie z zał. nr 2 do wytycznych Standardy dostępności dla polityki spójności 2021-2027.

Należy pamiętać, iż ostateczną decyzję o możliwości uzyskania wsparcia oraz  kwalifikowalności poszczególnych wydatków podejmuje Komisja Oceny Projektów na podstawie całości dokumentacji aplikacyjnej.

13. Pytanie dotyczy kryterium merytorycznego standardowego nr 8. „….wszystkie produkty projektu będą dostępne dla osób z niepełnosprawnościami zgodnie ze standardami dostępności adekwatnymi do zakresu realizowanego projektu (w tym z koncepcją uniwersalnego projektowania), stanowiącymi zał. do Wytycznych w zakresie realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027”

Czy w przypadku projektu obejmującego budowę kilku domków rekreacyjnych do obsługi turystyki (kat. XIV), założenie, że tylko jeden z budynków będzie przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych (poprzez zapewnienie miejsca parkingowego, podjazdu, szerokości drzwi min. 90 cm, łazienka na parterze- uchwyty przy umywalce i ubikacji, prysznic bez barier architektonicznych, przestrzeń manewrowa wolna od przeszkód o min średnicy koła 150 cm) zostanie uznane za spełnienie ww. kryterium?

Czy każdy z budynków musi być dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych? Czy każdy budynek piętrowy musi zapewniać dostępność dla niepełnosprawnych także do wyższej kondygnacji /poddasza; czy w takim przypadku wystraczające będzie zapewnienie schodołazu?

Podejście wyrażone w Wytycznych dotyczących realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027 (dalej: wytyczne), przesądza o konieczności przystosowania wszystkich domków do potrzeb osób niepełnosprawnych na wszystkich użytkowych kondygnacjach budynku.

W celu wyjaśnienia sposobu umożliwienia osobą niepełnosprawnym ruchowo swobodnego przemieszczania się pomiędzy kondygnacjami budynku w pierwszej kolejności należy zaznaczyć że wnioskodawca powinien zapewnić wszystkim osobom swobodny dostęp do wytworzonej w ramach projektu infrastruktury, w rozumieniu Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wymogów dostępności produktów i usług (Dz. U. UE. L. z 2019 r. Nr 151, str. 70). (dalej: dyrektywa). Zgodnie z zał. nr 3 do dyrektywy wnioskodawca zobowiązany jest: aby zmaksymalizować przewidywalne wykorzystywanie w sposób samodzielny przez osoby z niepełnosprawnościami środowiska zbudowanego, w którym świadczona jest usługa i za które odpowiedzialny jest usługodawca, o czym mowa w art. 4 ust. 4, dostępność przestrzeni przeznaczonej do publicznego dostępu musi obejmować następujące aspekty:
a) korzystanie z powiązanych obszarów i pomieszczeń znajdujących się na zewnątrz;
b) dostęp do budynków;
c) korzystanie z wejść;
d) poruszanie się w przestrzeni poziomej;
e) poruszanie się w przestrzeni pionowej;
f) publiczne korzystanie z pomieszczeń;
g) korzystanie ze sprzętu i urządzeń wykorzystywanych w świadczeniu usług;
h) korzystanie z toalet i pomieszczeń sanitarnych;
i) korzystanie z wyjść, dróg ewakuacyjnych i koncepcje dotyczące planowania działań w sytuacjach wyjątkowych;
j) komunikacja i orientacja przez więcej niż jeden kanał sensoryczny;
k) korzystanie z pomieszczeń i budynków do ich przewidywanego celu;
l) ochrona przed zagrożeniami wewnątrz i na zewnątrz budynków.

Ponadto należy zwrócić uwagę, że zgodnie z wytycznymi w Rozdziale 4 w sekcji 4.1.1 pkt. 5) Nowe produkty projektów (np. zasoby cyfrowe, środki transportu, infrastruktura, usługi) finansowane z programów są zgodne z zasadami uniwersalnego projektowania – co oznacza co najmniej zastosowanie standardów dostępności dla polityki spójności na lata 2021-2027. Zgodnie z definicją zawartą w wytycznych przez uniwersalne projektowanie należy rozumieć: projektowanie produktów, środowiska, programów i usług w taki sposób, by były użyteczne dla wszystkich, w możliwie największym stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania. Uniwersalne projektowanie nie wyklucza możliwości zapewniania dodatkowych udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami, jeżeli jest to potrzebne. W przypadku projektów realizowanych w polityce spójności, koncepcja uniwersalnego projektowania jest realizowana przez zastosowanie co najmniej standardów dostępności dla polityki spójności 2021-2027.

W rozumieniu powyższych przepisów zastosowanie schodołazu może być uznane za rozwiązanie służące pokonaniu barier już istniejących, natomiast w przypadku nowo powstałego budynku zakwaterowania turystycznego w opinii Instytucji Organizującej Konkurs, wnioskodawca posiada możliwości zaprojektowania budynku zgodnie z zasadą uniwersalnego projektowania tj. w taki sposób by zapewnić samodzielny dostęp do powstałej infrastruktury osobom wykluczonym w tym osobom niepełnosprawnym ruchowo w sposób swobodny bez ingerencji osób trzecich. Zaprezentowane podejście znajduje potwierdzenie w zał. nr 2 do wytycznych Standardy dostępności dla polityki spójności 2021-2027 (dalej: standardy dostępności). Standardy dostępności w tym zakresie określają szczegółowe warunki w sprawie dostępności budynków dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W części VI. Standard architektoniczny pkt. 7 Dźwigi osobowe (windy) z której wynika że rekomendowanym rozwiązaniem jest stosowanie windy, dopiero w dalszej kolejności platform pionowych i ukośnych ale tylko w wyjątkowych sytuacjach m.in:
• w pomieszczeniach rzadko używanych lub niedostępnych dla wszystkich użytkowników,
• ze względu na brak miejsca,
• ze względu na zalecenia konserwatora zabytków,
• biorąc pod uwagę inne względy praktyczne/techniczne nie pozwalające na zaprojektowanie pochylni lub dźwigów osobowych. (…)
Jeżeli przy wejściu została zamontowana platforma, musi ona umożliwiać samodzielne wejście, obsługę i zejście osobie z niepełnosprawnością.
Jednocześnie należy zapewnić możliwość wezwania pracownika obiektu, gdy użytkownik nie będzie umiał obsłużyć urządzenia. Ponadto przywołane wyżej standardy w części dotyczącej dźwigów osobowych (windy) zawierają rekomendacje: Nie zaleca się stosowania urządzeń takich jak podnośniki przyschodowe i platformy pionowego i ukośnego podnoszenia.

Należy pamiętać, iż ostateczną decyzję o możliwości uzyskania wsparcia oraz kwalifikowalności poszczególnych wydatków podejmuje Komisja Oceny Projektów na podstawie całości dokumentacji aplikacyjnej.