Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027

Program regionalny Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027 (FEP 2021-2027) w ramach Priorytetu 6 Rozwój zrównoważony terytorialnie przeznacza środki w kwocie 95 046 694,00 EUR na dofinansowanie przedsięwzięć realizowanych w nowej formule tzw. Innych Instrumentów Terytorialnych, czyli w skrócie IIT.

W obecnej perspektywie finansowej 2021-2027 instrument ten będzie wdrażany po raz pierwszy i w swojej formie, choć bardzo podobny jest do Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT), ma jednak bardziej elastyczny charakter niż sam instrument ZIT.

W Szczegółowym Opisie Priorytetów Programu FEP 2021-2027 instrument ten realizowany będzie poprzez Działanie 6.2 Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich i małych miast, w ramach którego wsparciem zostaną objęte Obszary Strategicznej Interwencji o znaczeniu krajowym i regionalnym, tj. obszary wiejskie i powiązane z nimi funkcjonalnie małe miasta o kumulacji negatywnych zjawisk społeczno-gospodarczych zagrożonych trwałą marginalizacją (w tym, m.in. z uwzględnieniem obszarów o szczególnym potencjale turystycznym lub kulturowym). Ze wsparcia skorzystać będą mogły utworzone partnerstwa samorządowe. Należy tu zaznaczyć, że w tym działaniu wsparciem nie będą mogły zostać objęte podmioty z obszaru Miejskich Obszarów Funkcjonalnych^[1]. Więcej informacji dotyczących Obszarów Strategicznej Interwencji znajduje się na stronie internetowej FEP 2021-2027 pod tym linkiem. Działanie 6.2 Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich i małych miast, stwarza możliwość finasowania następujących typów projektów:

• ochrona, rozwój i promowanie publicznych walorów turystycznych i usług turystycznych, m. in. Infrastruktura turystyczna, uzdrowiskowa oraz poprawa bezpieczeństwa przestrzeni publicznej;
• ochrona, rozwój i promowanie dziedzictwa kulturowego i usług w dziedzinie kultury, m. in. prace konserwatorskie oraz digitalizacja i udostępnianie zasobów kultury;
• ochrona, rozwój i promowanie dziedzictwa naturalnego i ekoturystyki poza obszarami Natura 2000, m. in. rozwój, ochrona, pielęgnacja obiektów kultury oraz ustanawianie nowych obiektów dziedzictwa kulturowego;
• fizyczna odnowa i bezpieczeństwo przestrzeni publicznych, m. in. przestrzeń publiczna sprzyjająca wypoczynkowi mieszkańcom.

Aby sięgnąć po środki na powyższe zakresy beneficjent musi spełnić warunek jakim jest przygotowanie dokumentu strategii rozwoju ponadlokalnego – pełniącej funkcję strategii IIT, ponieważ działania realizowane w ramach instrumentu terytorialnego IIT wynikać muszą bezpośrednio z tego dokumentu (zgodnie z art. 36 ustawy wdrożeniowej^[2]) oraz spełniać minimalne warunki określone w art. 29 rozporządzenia UE 2021/1060. Przedmiotowa strategia powinna zawierać również listę projektów planowanych do realizacji w ramach działania 6.2 opracowaną według ustalonego wzoru. Wzór listy dostępny jest na stronie internetowej FEP 2021-2027, pod tytułem: Inny Instrument Terytorialny – IIT w perspektywie finansowej 2021-2027

Strategia ponadlokalna spełniająca wymagania strategii IIT powinna zawierać:

• diagnozę obszaru realizacji IIT wraz z analizą problemów, potrzeb i potencjałów rozwojowych, w tym wzajemnych powiązań gospodarczych, społecznych i środowiskowych;
• cele, jakie mają być zrealizowane w ramach IIT, ze wskazaniem wykorzystanego podejścia zintegrowanego, oczekiwanych wskaźników rezultatu i produktu powiązanych z realizacją właściwego programu;
• listę projektów realizujących wskazane cele wraz z informacją na temat sposobu ich wskazania oraz powiązania z innymi projektami;
• opis procesu zaangażowania partnerów społeczno-gospodarczych oraz właściwych podmiotów reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, podmiotów działających na rzecz ochrony środowiska oraz podmiotów odpowiedzialnych za promowanie włączenia społecznego, praw podstawowych, praw osób niepełnosprawnych, równości płci i niedyskryminacji w pracach nad przygotowaniem i wdrażaniem strategii IIT.

Kolejnym etapem istotnym dla strategii ponadlokalnej to pozytywne zaopiniowanie dokumentu przez Instytucję Zarządzającą programem regionalnym Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021 – 2027 w zakresie możliwości finansowania strategii ponadlokalnej w ramach tego programu. Instytucja Zarządzająca ma 60 dni od daty otrzymania dokumentu na wydanie takiej opinii. Dla chętnych do skorzystania ze środków unijnych oznacza to konieczność dołożenia starań w celu przyspieszenia prac nad strategiami ponadlokalnymi, aby zdążyć z uzyskaniem pozytywnej opinii oraz opracowaniem wskazanych w tych strategiach projektów jeszcze przed ogłoszeniem dedykowanego im konkursu.

Wsparcie w zakresie Innych Instrumentów Terytorialnych udzielane będzie w formie dotacji. Wybór projektów zostanie przeprowadzony w trybie konkurencyjnym, a kryteria wyboru projektów w ramach Szczegółowego Opisu Priorytetów Programu Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027 zostały już opracowane i zatwierdzone przez Komitet Monitorujący Program regionalny Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027. Można się z nimi zapoznać korzystając ze strony internetowej FEP 2021-2027 pod tym linkiem.

Informacje nt. IIT można znaleźć również w materiale przygotowanym przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej pn. Zasady_realizacji_instrumentow_terytorialnych_w_perspektywie_2021-2027.

Aktualizacja Harmonogramu naboru wniosków

W dniu 24 września br. Zarząd Województwa Podkarpackiego zaktualizował w Harmonogramie naborów wniosków o dofinansowanie w programie FEP 2021-2027 terminy konkursów w ramach Działania 6.2 Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich i małych miast.

Od kwietnia do czerwca 2025 r. przyjmowane będą projekty z zakresów: ochrona, rozwój i promowanie publicznych walorów turystycznych i usług turystycznych oraz ochrona, rozwój i promowanie dziedzictwa naturalnego i ekoturystyki poza obszarami Natura 2000. Alokacja naboru wyniesie 236 139 308 zł.

Od marca do maja 2025 r. przyjmowane będą projekty z zakresów: ochrona, rozwój i promowanie dziedzictwa kulturowego i usług w dziedzinie kultury oraz fizyczna odnowa i bezpieczeństwo przestrzeni publicznych. Alokacja naboru wyniesie 171 592 000 zł.

Szczegóły planowanych konkursów dostępne są na stronie internetowej  Harmonogram - Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027 (podkarpackie.pl)

^[1] Przez Miejski Obszar Funkcjonalny należy rozumieć  obszar wskazany w Rozdziale I  załącznika nr 1 do FEP 2021-2027 Obszary Strategicznej Interwencji.

^[2] Ustawa wdrożeniowa- Ustawa o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027.